Kısırlık Kimden Kaynaklanır? Erkekler mi Kadınlar mı?
Kısırlık, çiftlerin çocuk sahibi olamaması durumunda sıkça gündeme gelen, ancak genellikle yanlış anlaşılan bir sağlık konusudur. Toplumda yaygın olarak kısırlığın sadece kadından kaynaklandığı düşünülür; oysa bilimsel veriler, kısırlığın hem erkek hem de kadın kaynaklı olabileceğini açıkça ortaya koymaktadır. Bu yazıda "kısırlık nedir?", "kısırlık kimden kaynaklanır?", "erkeklerde kısırlık belirtileri nelerdir?" ve "kadınlarda kısırlık nedenleri nelerdir?" gibi merak edilen başlıkları sade bir dille ele alacağız.
Kısırlık Nedir?
Kısırlık, bir çiftin düzenli ve korunmasız cinsel ilişkiye rağmen bir yıl boyunca çocuk sahibi olamaması durumudur. Kadın yaşının 35'in üzerinde olması durumunda bu süre altı ay takip edilir. Tıbbi olarak infertilite olarak adlandırılır. Erkek veya kadın fark etmeksizin çeşitli faktörler kısırlığa neden olabilir.
Kısırlık Erkekten mi Kaynaklanır, Kadından mı?
Bu sorunun cevabı net: Kısırlık hem erkek hem kadın kaynaklı olabilir! Hatta bazı durumlarda her iki bireyde de sorun olabilir ya da hiçbir neden tespit edilemeyebilir (açıklanamayan infertilite).
Oranlara bakıldığında:
- Kısırlık vakalarının %30-40'ı erkeğe,
- %30-40'ı kadına,
- %10-15'i her iki tarafa,
- %10 civarında ise açıklanamayan nedenlere dayanmaktadır.
Bu yüzden çocuk sahibi olamama durumunda hem kadının hem de erkeğin değerlendirilmesi şarttır.
Türkiye'de Kısırlık Neden Hala Kadına Yükleniyor?
Türkiye'de kısırlık konusu ele alındığında, toplumun bazı kesimlerinde hala kadın odaklı bir bakış açısı hakimdir. Çocuk sahibi olamama durumunda ilk ve en yoğun sorgulama çoğunlukla kadına yöneltilir. Bu durum, hem geleneksel aile yapısının hem de ataerkil toplumsal normların bir yansımasıdır. Kadın bedeninin doğurganlıkla özdeşleştirilmesi, erkeklerdeki kısırlık olasılığını çoğu zaman görmezden gelinmesine neden olur.
Oysa bilimsel veriler, kısırlığın yaklaşık %50'sinin erkek kaynaklı nedenlerden oluştuğunu ortaya koymaktadır. Yani sorun ne yalnızca kadından ne de erkekten kaynaklanır; bu, çiftin birlikte ele alması gereken ortak bir sağlık konusudur. Ancak toplum baskısı ve cinsiyet temelli önyargılar nedeniyle kadınlar hem psikolojik hem sosyal anlamda daha fazla yük altına girmekte, bu da hem tanı süreçlerini hem de tedaviye erişimi olumsuz etkileyebilmektedir.
Erkeklerde Kısırlık Nedenleri Nelerdir?
Erkeklerde kısırlığın başlıca sebepleri şunlardır:
- Düşük sperm sayısı veya hiç sperm bulunmaması (azoospermi)
- Sperm hareketliliğinde düşüklük
- Sperm şekil bozuklukları
- Hormon dengesizlikleri (örneğin testosteron düşüklüğü)
- Varikosel (testis damarlarında genişleme)
- Enfeksiyonlar veya geçirilmiş hastalıklar
- Genetik nedenler (örneğin Y kromozomu mikrodelesyonları)
- Sigara, alkol, stres, obezite gibi yaşam tarzı faktörleri
Sperm testi (spermiogram) erkek kısırlığını değerlendirmede ilk ve en temel testtir.
Kadınlarda Kısırlık Nedenleri Nelerdir?
Kadınlarda kısırlığın başlıca nedenleri şunlardır:
- Yumurtlama bozuklukları (örneğin polikistik over sendromu)
- Tüplerin tıkalı olması
- Rahim içi yapışıklıklar veya miyomlar
- Endometriozis
- Hormon dengesizlikleri (örneğin tiroit hastalıkları)
- Yaşın ilerlemesi
- Aşırı stres, düzensiz beslenme, sigara, aşırı zayıflık veya şişmanlık
Kadınlarda kısırlığın değerlendirilmesi için hormon testleri, ultrasonografi, rahim filmi (HSG) gibi yöntemler kullanılır.
Kısırlıkta Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- 1 yıl boyunca korunmasız cinsel ilişkiye rağmen gebelik oluşmadıysa (kadın 35 yaş altıysa)
- Kadın 35 yaş ve üzerindeyse bu süre 6 aya indirilmeli
- Kadında düzensiz adet döngüsü, ağrılı regl, geçirilmiş ameliyatlar varsa
- Erkekte inmemiş testis öyküsü, genital travma, geçirilmiş enfeksiyon varsa
Tüm bu durumlarda bir kadın doğum uzmanı ve bir üroloji/androloji uzmanına birlikte başvurmak gerekir.
TENGA ile Test Sürecine Yeni Bir Boyut: Men's Loupe
Geleneksel sperm testleri hastane ortamında yapılırken, bu süreç birçok erkek için stresli ve utanç verici olabilir. İşte bu noktada TENGA'nın Japonya'da geliştirdiği Men's Loupe ürünü devreye giriyor. Men's Loupe, erkeklerin ev ortamında spermlerini görsel olarak değerlendirmelerine olanak sağlayan taşınabilir ve kullanımı kolay bir mikroskop aparatıdır. Henüz sadece Japonya'da satışta olan bu inovatif ürün sayesinde erkekler, ilk adımı daha konforlu bir şekilde atabiliyor. Türkiye'de de erişilebilir olması için çalışmalarımız sürmektedir.
TENGA'nın Bilinçlendirme Misyonu
TENGA, yalnızca yenilikçi yetişkin ürünleri sunan bir marka değil; aynı zamanda cinsel sağlık, üreme bilinci ve bedensel farkındalık konularında küresel ölçekte toplumsal farkındalık yaratmayı hedefleyen bir harekettir. Kısırlık, sperm kalitesi ve cinsel fonksiyon gibi konularda tabu yıkıcı çalışmalar yapan TENGA, bireylerin sağlıklarını utanmadan keşfetmelerine destek olur. Özellikle erkek doğurganlığı gibi az konuşulan alanlarda, hem ürünleriyle hem de eğitim temelli kampanyalarıyla fark yaratır.
İster ürünlerimizi satın alarak deneyimleyin ister blog yazılarımızı okuyarak cinsel sağlık hakkında yeni bilgiler edinin isterseniz de seminer ve etkinliklerimize katılın; TENGA, bilgilendirici vizyonunu yaygınlaştırmaya kararlılıkla devam edecek.