Cinsel Eğitim Doğaldır: Gençlerin Bilgilendirilme Hakkı Üzerine
Günümüzde hala birçok ülkede, hatta gelişmiş toplumlarda bile cinsellik konuşulması ayıp sayılan bir konu olmayı sürdürüyor. Ancak cinsellik, tıpkı uyku, yemek ya da duygular gibi insan olmanın en temel parçalarından biri. Cinsel eğitim ise, bu doğal süreci sağlıklı, güvenli ve bilinçli bir şekilde yönetmenin anahtarı. Özellikle gençler için cinsel sağlık eğitimi, bedensel ve duygusal esenliği doğrudan etkileyen yaşamsal bir ihtiyaç.
Bu konuda ilham verici isimlerden biri de Dr. Joycelyn Elders. Onun yaşamı ve mücadelesi, cinsel eğitimin neden tabu olmaktan çıkarılıp bir insan hakkı olarak görülmesi gerektiğini açıkça ortaya koyuyor.
Dr. Joycelyn Elders Kimdir ve Neden Önemlidir?
Dr. Joycelyn Elders, Amerika Birleşik Devletleri'nin eski Cerrah Generali, Arkansas Sağlık Departmanı'nın Başkanı ve Arkansas Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde pediatri profesörü olarak görev yapmış saygın bir tıp insanıdır. 1933 yılında Arkansas’ın kırsal ve yoksul bir bölgesinde, sekiz çocuklu bir ailenin en büyüğü olarak dünyaya gelen Elders, zorluklar içinde büyüse de bilime olan ilgisiyle yolunu çizdi.
Afro-Amerikan bir kadının, hem eğitim hem sağlık alanında bu denli ilerlemesi ve sonunda ülkenin en üst sağlık makamlarından birine getirilmesi başlı başına çarpıcıdır. Ancak Dr. Elders'ın esas mirası, gençler için cinsel eğitimin gerekliliğini açıkça savunması ve bu alanda tabu kıran açıklamalar yapmasıdır.
Gençler Neden Cinsel Eğitim Almalı?
Cinsellik sadece cinsel ilişkiyle sınırlı değildir. Bedeni tanımak, mahremiyet sınırlarını öğrenmek, rızayı anlamak, cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak, istenmeyen gebelikleri önlemek ve en önemlisi, kendini tanımakla ilgilidir. Tüm bu bilgiler gençlerin hayat kalitesini doğrudan etkiler.
Dr. Elders'ın da fark ettiği gibi, ergenlik dönemindeki gençlerin özellikle diyabet gibi kronik hastalıklar karşısında daha savunmasız olduğu durumlarda, erken yaşta hamilelik ciddi riskler taşır. Elders bu nedenle "Bu gençleri sağlıklı tutmak istiyorsam, ergenliğin ilk belirtileriyle birlikte cinselliklerini yönetmek zorundayım," diyerek çarpıcı bir tespitte bulunmuştu.
Eğitim Korur
Dr. Elders'ın bu sözü yıllar geçse de anlamını koruyor: "Çocuklarımıza en temel şeyleri bile öğretmedik. Çok uzun süredir cehaleti deniyoruz, artık eğitimi deneme zamanı."
Cinsel eğitimi çocuklardan saklamak, onları korumaz; bilakis daha savunmasız hale getirir. Okullarda verilen bilimsel ve kapsamlı cinsel eğitim, sadece bireyin sağlığını değil, toplum sağlığını da doğrudan etkiler. Bu yüzden Dr. Elders, Arkansas'ta okul klinikleri kurulmasını ve cinsel eğitimin anaokulundan liseye kadar müfredata dahil edilmesini sağlamıştı. Bu programlar; özsaygı geliştirme, madde kullanımı önleme ve cinsel sağlık bilgilerini kapsıyordu.
Onun bu çabaları sayesinde Arkansas'ta doğum öncesi bakım programları yaygınlaştı ve gençlerin yaşam kalitesinde önemli ilerlemeler sağlandı.
Mastürbasyon ve Cinselliği Konuşmak Neden Bu Kadar Önemli?
Dr. Elders'ın kamuoyunda en çok dikkat çeken sözlerinden biri, mastürbasyonun da cinselliğin doğal bir parçası olduğunu söylemesiydi. Onun görüşüne göre, gençlere mastürbasyonun "nasıl" yapıldığını değil, bunun doğal ve sağlıklı bir parça olduğunu öğretmek gerekiyordu.
Mastürbasyonun tabu olmaktan çıkması, cinselliğe dair utanç duygusunun yerini öz-farkındalığa ve bedenle barışa bırakması demektir. Elders bu konudaki farkındalık eksikliğinin istenmeyen gebelikler ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlarda rol oynayabileceğini vurgulamıştı.
Cinsellik Eğitimi = Öz Bilinç + Güvenli Hayat
Dr. Elders'ın cesareti ve bilimselliğe olan bağlılığı, cinsellik konusundaki toplumsal algıyı dönüştürmeye yönelik eşsiz bir adım oldu. Cinselliği konuşmak, öğretmek ve öğretmeye istekli olmak; ahlaki yozlaşma değil, aksine bireyin kendi bedeni ve sağlığı üzerindeki hakkını tanımaktır.
Bugün hala birçok ülkede gençlere "ayıp" ya da "yasak" denerek cinsellikle ilgili hiçbir bilgi verilmemesi, onları bilgi eksikliği nedeniyle riskli davranışlara yönlendirebiliyor. Oysa sağlıklı bir toplumun temeli, bilgilendirilmiş ve farkındalık sahibi bireylerden oluşur.
Bugünün Gençleri Geleceği Şekillendirir
Dr. Joycelyn Elders'ın cesurca ortaya koyduğu gibi, gençlerin cinselliklerini anlamaları ve sağlıklı bir şekilde ifade edebilmeleri, sadece onların değil tüm toplumun esenliği için gereklidir. Cinsel eğitim utanılacak değil, sahip çıkılacak bir haktır.
Bir bireyin bedenini, sınırlarını ve arzularını tanıması, özsaygısını da doğrudan besler. Özellikle genç kadınlar için cinsel sağlık bilgisi, sadece korunma değil; aynı zamanda güçlenme, kendi bedenine sahip çıkma ve rıza temelli ilişkiler kurma anlamına gelir.
Türkiye'de Cinsel Sağlık Eğitimi: Konuşulmayanı Konuşmak
Türkiye'de cinsellik hala konuşulması zor, hatta çoğu zaman ayıp ya da yasak sayılan bir konu. Bu durum, gençlerin bedenleriyle ilgili temel bilgileri edinmelerini, kendi cinselliklerini anlamalarını ve sağlıklı tercihler yapmalarını büyük ölçüde engelliyor. Oysa cinsel sağlık eğitimi; bireyin hem fiziksel hem de duygusal gelişimi için vazgeçilmez bir ihtiyaç.
Resmi müfredatta üreme sistemine dair bilgiler yer alsa da bu içerikler çoğu zaman yüzeysel kalıyor. Gençlere regl, mastürbasyon, cinsel yönelim, rıza, mahremiyet, cinsel yolla bulaşan hastalıklar ya da güvenli cinsellik gibi konular neredeyse hiç anlatılmıyor. Eğitim çoğunlukla biyoloji bilgisi düzeyinde kalıyor, ilişkilerde iletişim, duygusal bağlar, bedensel sınırlar gibi temel konular dışlanıyor. Bu da gençleri ya internetten, sosyal medyadan gelen çoğu zaman yanlış bilgilere yönlendiriyor ya da utanç ve suçluluk duygularıyla baş başa bırakıyor.
Özellikle ergenlik dönemindeki gençlerin cinselliği tanıması, bedenlerini keşfetmesi, karşılıklı rızanın ne olduğunu öğrenmesi ve kendi sınırlarını belirlemesi, ileride kuracakları ilişkilerde hem kendilerine hem de başkalarına zarar vermemeleri açısından büyük önem taşıyor.
Bu durum genç kadınları daha da dezavantajlı bir konuma itiyor. Reglin "gizli" bir şey olarak öğretilmesi, kızların bedenlerinden utanmasına neden oluyor. Aynı şekilde erkeklerin de kendi cinsellikleriyle ilgili bastırılmış bilgilerle büyümesi, ileride sağlıksız ilişki dinamikleri doğurabiliyor.
Türkiye'de cinsel sağlık eğitimi sadece bireyin değil, toplumun da sağlığını doğrudan etkileyen bir konu. Genç yaşta gebelikler, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, istenmeyen cinsel deneyimler ya da şiddet olayları, doğrudan bilgi eksikliğiyle bağlantılıdır. Bu yüzden cinsel eğitimin; utanmadan, korkmadan ve bilimsel çerçevede ele alınması gerekiyor.
Son yıllarda sivil toplum kuruluşları, dijital içerik üreticileri ve bazı sağlık profesyonelleri bu alanda önemli farkındalık çalışmaları yürütüyor. Ancak bunların etkisi ancak sistemli, kapsayıcı ve bilim temelli bir eğitim politikasıyla kalıcı hale gelebilir. Gençlerin sorularına açık, yargılamayan ve destekleyici bir yaklaşımla yaklaşmak hem bireysel özgüveni artırır hem de toplumsal cinsel esenliği güçlendirir.
Cinsellik konuşuldukça normalleşir. Bilgi gizlendiğinde değil, paylaşıldığında koruyucudur.
Sonuç: Cinselliği Konuşmak Devrimdir
Cinsel eğitim; suçları, hastalıkları, utancı değil; sağlığı, güvenliği ve özgüveni çoğaltır. Gençlerin bilgilendirilmesi, sadece onların hayatını değil, toplumun geleceğini de korur. Ve bizler de artık eğitimi seçmeliyiz.
TENGA: Eğitim İçin de Bir Destekçi
Cinsel sağlığın ve eğitimin bir lüks değil, temel bir insan hakkı olduğuna inanan TENGA, yalnızca yenilikçi ürünleriyle değil, cinsel farkındalık yaratma konusundaki aktif desteğiyle de öne çıkıyor. Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere birçok ülkede cinsel sağlık eğitimi odaklı projelere, okullarda ve üniversitelerde gerçekleştirilen bilinçlendirme etkinliklerine sponsorluk sağlıyor. Mastürbasyonun doğal ve sağlıklı bir pratik olduğunu savunarak utanç duygusunu dönüştürmeye çalışan TENGA, yıllık çalışmalarla cinselliğe dair verileri şeffaf biçimde paylaşıyor. Gençlerin bilgilenme hakkını savunmakla kalmıyor; utanmadan, açıkça ve bilimsel çerçevede konuşabilmemiz için alan açıyor.